Kurumsal inovasyon uygulamalarından elde edilecek finansal kazanımlara odaklanmak önemlidir. Bu kazanımların yanı sıra inovasyonu gerçekleştirenler için de kazanımlar mevcuttur.
Son bir kaç yıldır birçok kurumda inovasyon takımlarıyla çalıştığım için kurumsal inovasyon eylemlerine ait avantajları ve dezavantajları görme şansım oldu. Haklı olarak birçok şirket, kurumiçi girişimcilik programlarının kısa dönem sonuçları nedeniyle hayal kırıklığına uğruyor ancak ben tüm sonuçların bütünüyle hesaba katılmadığını düşünüyorum.
Kurumsal inovasyonun etkileri analiz edilirken odak noktası finansal sonuçlar olmalıdır yani kaç tane yeni proje var ve bu farklı inovasyon yöntemlerinden ne kadar gelir elde ediliyor. Odak noktası finansal sonuçlar olmalı evet ama rakamlara odaklanırken çoğunlukla programların bazı yan faydaları görmezden geliyoruz, özellikle insanlara yönelik yararlarını.
Kurumiçi girişimcilik programları tamamen çalışanların tatmini veya kuruma daha fazla bağlılık sağlanması için yapılmamalıdır ancak bu programlar üzerinde tartışılıp genel etki değerlendirmesi yapılması gereklidir.
Peki kurumiçi girişimcilik programlarından fayda sağlayanlar kimler?
Girişimciler
Edindiğim tecrübelere göre kurumlardaki işgücünün yaklaşık %5i girişimci olma potansiyeli ve yeteneği olan çalışanlardan oluşuyor. Kurum içinde bu girişimcileri rollerinin ve düşük beklentilerin altında ezilmiş, sisteme karşı bocalarken görebilirsiniz. İster bir parça korku hissi olsun ister sadece doğru zamanlamayı bekliyor olsunlar bu çalışanlar çok geçmeden kendi şirketlerini kurmak ve kendi çalışanlarını işe almak için şirketten ayrılacaklardır.
Yine tecrübelerime dayanarak söylüyorum ki, kurumiçi girişimcilik programları bu potansiyel girişimcilerin daha donanımlı hale gelmelerine ve cesaretlenerek kurumdan ayrılmalarını hızlandırmalarına yardımcı olmaktadır. Gerçekte bu programları girişimcilik hakkında daha fazla şey öğrenmek amacıyla kullanan ve asıl fikirlerini, şirketten ayrılıp kendi şirketlerini kurmak için saklayan bir çok çalışanla karşılaştım.
Genel olarak uzun dönemde bu girişimciler şirket içinde yenilikçi fikirler bulmayı ve gerçekleştirmeyi planlamadıkları için onların kurumiçi girişimcilik programlarına katılmaları kurum için olumsuz bir etkiye yol açabilir.
İç Girişimciler
Ondan sonra iş gücünün bir %10’u daha iç girişimci ruhlu doğmuşlardır. Bu çalışanların, ofisteki boş zamanlarında keşfettikleri birçok iş fikri vardır. Kurumsal atmosferin sınırları çerçevesinde bu girişimcilerin fikirleri, kişisel amaçları ve kişilikleri daha iyi sonuçlar ortaya koyar. Kuruma çok farklı şekillerde katkı sağlama potansiyeli olan bu çalışanların şirketin sunacağı kaynak ve desteğe oldukça ihtiyaçları vardır.
Kurumiçi girişimcilik programlarında yer almak iç girişimciler için fikirlerini gerçeğe dönüştürme yolunda gerekli zaman, mekan ve kaynaklara ulaşılması anlamına gelir. Dahası, bu iç girişimcilerin süreçte yeni tutkular ve rollerinin verdiği yeni amaçlarla kendilerini yeniden kurumun bir parçası gibi hissederek canlandıklarını gözlemledim. Düşünceleri ve sarf ettikleri çabalar ödüllendirildiği için kendilerini kurumlardaki bu süreç ile birlikte tekrar etkin hissederek karşığılında kuruma yeni bir değer yaratma arayışı içinde hissediyorlar. Bu durum kurum içinde daha güçlü bir bağlılığın ayrıcalığını yaşatıyor.
Doğası gereği iç girişimci olan bu kişiler, ihtiyaçları olan birazcık destek ve cesaretlendirme ile yaratıcılık ve motivasyonlarını ateşleyerek kurum içi inovasyonun, yeni iş modeli ve yaklaşımların aranmasında itici gücü haline geliyorlar. Onların kurumiçi girişimcilik programlarında yer almalarının kurum için oldukça olumlu bir etkisi vardır.
Orta Düzey Yöneticiler
İlk bakışta, İK bakış açısından bakıldığında, bu oyunun kaybedeninin net bir şekilde orta düzey yöneticiler olduğu söylenebilir. Astlarının birimlerin amaçlarına hizmet etmeyen kapsam dışı projeler üzerinde eğitimler ve çalışmalar için vakit harcamalarının yöneticiye doğrudan hiç bir faydası olmamaktadır. Tüm bunlar daha önceki yazımda detaylarını verdiğim, kurumiçi girişimcilik programlara katılma cesaretini kırmak için yeterli sebepler:
…neden orta düzey yöneticiler amaçlarına hizmet etmeyen alternatif projeler üzerine astlarının çalışmalarına izin versinler? Neden başarılı olmayacak keşifsel girişimler için bütçelerinin bir kısmını ayırsınlar? Neden kendileri teşvik edilmiyorlarsa inovasyonu desteklesinler? Innovation for the Middle Manager — 22 Ekim 2017
Fakat uzun vadede doğru bakış açısıyla orta düzey yöneticiler kurumiçi girişimcilik programlarından yarar sağlayabilirler. Sektörün değişen dinamiklerinin gerisinde kalmaktansa, son teknolojik gelişmelere iç girişimcileri adapte etmeye çalışarak projelerinde mentorluk yapıp birlikte çalışabilirler. Dahası, değişen koşullar nedeniyle mevcut iş modelinin tehdit edildiğini gördükçe, yeni iş modelindeki yeni rölünün tasarlanması sürecinin bir parçası haline gelebilirler.
Kurumiçi girişimcilik projelerinin potansiyelini görerek heyecanlanan, inovasyon takımlarında rol edinmeye çalışan bir çok orta düzey yönetici ile karşılaştım. Doğru bağlantılar ve derin deneyimlerle bir çok kapıyı aralayarak bu projelerin uygulanmasını hızlandırabiliyorlar. Doğru bir şekilde bilgilendirilip, teşvik edildiklerinde kurumiçi girişimcilik programları orta düzey yöneticiler için kesin bir şekilde olumlu olabilir.
Müşteriler
Kurumiçi girişimcilik programlarının İK tarafında sağladığı yararlara bakarken, çalışanların dışında aslında en çok şirketin müşterilerine yarar sağladığını söyleyebiliriz. Bu programların en önemli çıktılarından biri çalışanların müşterileri dinlemeyi öğrenmesidir. Deneyimlerim bir çok çalışanın hiç bir müşteriyle konuşmadığını ve hatta hiç bir çalışanın bir müşteriyi gerçekten dinlemediklerini söylüyor. Kurumiçi girişimcilik programlarıı bilinen tüm bu paradigmaların çökmesini sağlıyor.
Programın müşterilere sağladığı ikinci fayda ise, çalışanların müşterileri dinledikten sonra gerçekten istedikleri ürün ve hizmetleri geliştirmeyi öğrenmeleridir. Bunu kim istemez? Bunun çok güçlü bir olumlu etki yarattığını söyleyebilirim.
“Amazon’da 18 yıldır takıntılı olarak uyguladığımız üç büyük fikrimiz var. Başarılı olmamızın temel nedenleri de bunlar: Müşteriyi önceliğin yap. İcat et. Ve sabırlı ol”
-Jeff Bezos
Kurumiçi inovasyonun peşinden giderken, sabır en önemli etmen. Yıkıcı fikirler bir gecede ortaya çıkmıyor; projeler hemen kar eder hale gelmiyor. Kurumiçi girişimcilik programları ile iç girişimcilerinize, orta düzey yöneticilere ve müşterilerinize yatırım yaptıkça, sonuçlarını kısa vadede görmeye başlayacağınıza inanıyorum.